Czy w 1983 r. Służba Bezpieczeństwa podjęła operację wyeliminowania z Listy Przebojów Programu III piosenkę „Mniej niż zero” zespołu Lady Pank? Wskazuje na to dokument, do którego dotarł serwis internetowy tvp.info. Bezpieka uważała, że piosenka zbytnio kojarzy się ze śmiercią Grzegorza Przemyka.
„Proponuję, aby metodami operacyjnymi wzmocnić tendencję spadkową piosenki i wyeliminować ją z listy przebojów po 2-3 tygodniach. Natychmiastowe wyeliminowanie jest także możliwe, jednak wprowadziłoby niepotrzebny rozgłos” – brzmi sporządzony w 1983 r. przez jednego z czołowych funkcjonariuszy MSW dopisek do informacji o piosence „Mniej niż zero” zespołu Lady Pank.
Lista Przebojów Programu III prowadzona przez Marka Niedźwieckiego święciła wówczas rekordy popularności. Była jedyną audycją, w której można było usłyszeć utwory popularne na Zachodzie. Skąd zainteresowanie bezpieki piosenką Lady Pank? Prawdopodobnie stąd, że przyjaciele Grzegorza Przemyka, maturzysty zamordowanego w maju 1983 roku przez Milicję Obywatelską, śpiewali ją na jego grobie na warszawskich Powązkach. W tekście pojawiają się słowa „Twoje miejsce na ziemi tłumaczy zaliczona matura na pięć. Są tacy, to nie żart, dla których jesteś wart mniej niż zero”.
Publikacja singla zbiegała się ze śmiercią Przemyka. SB chciała ustalić, czy autor tekstu Andrzej Mogielnicki czerpał inspirację z wydarzeń w warszawskim komisariacie przy ul. Jezuickiej. – To był zbieg okoliczności. Tekst mówi o globalizacji. Pisząc tekst chciałem przekazać, że świat staje się coraz mniejszy i jednostka niewiele w nim obecnie znaczy – mówi dziś Mogielnicki.
Ze sporządzonej w MSW notatki, do której dotarł serwis internetowy tvp.info, wynika, że SB w końcu doszła do wniosku, iż piosenka nie ma nic wspólnego z Przemykiem. Została nagrana jeszcze przed jego śmiercią. Jak jednak rozumieć sformułowanie „metodami operacyjnymi wzmocnić tendencję spadkową piosenki”? Funkcjonariusze mogli zadzwonić do szefostwa radia z sugestią wyeliminowania piosenki. Mogli też wysyłać na adres rozgłośni kartki pocztowe z głosami na inne piosenki.
Marek Niedźwiecki obydwie możliwości wyklucza. – Piosenka traciła swoją pozycję na liście, ale w sposób zupełnie naturalny. Nikt z szefostwa radia nie nakazał mi zdjęcia piosenki. Nie zanotowałem też zwiększonego napływu kartek pocztowych z głosami na inne utwory – mówi w rozmowie z serwisem internetowym tvp.info. – A przecież odgórne nakazy czasami się zdarzały. Kiedyś nie wolno było grać utworów zespołu Maanam, który odmówił występu dla komunistycznych działaczy. Puszczałem wtedy jedynie charakterystyczny początek utworu „To tylko tango” tego zespołu. Po Noblu dla Wałęsy mieliśmy zakaz emitowania norweskich piosenek. I był problem z Abbą, bo Frida pochodziła z Norwegii – dodaje Marek Niedźwiecki.
Wokalista zespołu Lady Pank Janusz Panasewicz twierdzi jednak, że miał sygnały o tym, że w radio jest zamieszanie wokół piosenki „Mniej niż zero”. – Pamiętam telefon od szefa Programu Trzeciego. Wynikało z niego, że są jakieś targi z cenzurą. Nie wiem jak się skończyły, bo później już się tym nie interesowałem – podsumowuje.
Pamiętam te czasy, pamiętam "stara listę przebojów" która była prawie mszą dla ówczesnych nastolatków. Z wypiekami na twarzy słuchało się takich przebojów jak właśnie "Mniej niż zero", "Kryzysowa narzeczona" czy też "Mój jest ten kawałek podłogi"... mało kto rozumie dziś teksty tych piosenek, ale my wtedy wiedzieliśmy o czym są... cenzura też.
Piękne czasy.
Nie do pomyślenia by wtedy nagrać taki kawałek jak "Strach się bać"...
http://pl.youtube.com/watch?v=yJGS_0SM4 ... re=related
Dal przypomnienia:
Minus zero : http://pl.youtube.com/watch?v=D6raFS_dxns
Kryzysowa : http://pl.youtube.com/watch?v=SPnEpzUy2V4
Kawałek podłogi : http://pl.youtube.com/watch?v=51Sr9_Lxgis
nie znalazłem Zooba z tamtych czasów